Ten przepis powinien był się pojawić już bardzo bardzo dawno temu. Umiejętność przygotowania chamskiego ryżu to kuchenny elementarz, jedna z najbardziej ułatwiających życie umiejętności na jaką wpadł gatunek ludzki. No i przy okazji doskonała okazja do pozbycia się resztek ryżu zalegającego w lodówce.
Przygotowanie tego dania trwa dosłownie 10-15 minut dlatego też bardzo często robimy je rano przed wyjściem do pracy. Bardzo często gości też w naszym lunch boxie. Nic tak nie poprawia humoru w pracy jak solidna porcja chamskiego ryżu.
W takiej czy innej postaci, smażony ryż jest chyba najpowszechniejszą potrawą na planecie Ziemia. Jej korzeni należy się doszukiwać w krainie woka i ryżu, sosem sojowym płynącej. To stamtąd rozpowszechniła się najpierw na całą Azję Południowo-Wschodnią, by potem dotrzeć do Afryki, na Karaiby i do Ameryki Południowej.
O indyjskiej odsłonie smażonego ryżu pisaliśmy we wpisie Kuchenny recycling. Odc. 1 – smażony ryż. Tamta delikatna, wręcz wysublimowana wariacja na temat tego dania godna jest królewskiego haremu. Dzisiaj piszemy o chłopskim zapychaczu, który ma dać kopa do ciężkiej pracy.
Prawdziwie chamski smak jest zasługą sosu rybnego, ale jako że pomysł jedzenia sfermentowanych sardeli napawa nas obrzydzeniem, to używamy sosu sojowego. Przepisów na smażony ryż jest tyle ile tradycji kulinarnych, w których się zadomowił, a do tego i tak każdy kucharz ma swoją własną recepturę.
Przepis, który prezentujemy jest wypadkową niezliczonej ilości wariacji smażonego ryżu jakie dane nam było jeść i o jakich czytaliśmy. Nazwę „chamski ryż” ukradliśmy od przyjaciół z Gotuyam – Podróże Kulinarne, a oni ponoć też ją komuś podprowadzili, także jak już po chamsku to na całego. 😉
Tamaryndowiec indyjski wbrew swej nazwie pochodzi z Afryki, skąd dotarł na subkontynent indyjski, by stamtąd rozprzestrzenić się na całą Azję Południowo-Wschodnią. Jest to drzewo dorastające do 20 m wysokości. Jego owoce, kilkunastocentymetrowe strąki są powszechnie używane w azjatyckich kuchniach. Miąższ niedojrzałych owoców, ze względu na swoją wysoką kwasowość używany jest głównie do sporządzania marynat. Dojrzałe owoce są już nieco słodsze i powszechnie używane do wyrabiania deserów, napojów orzeźwiających, dżemów i ćatnejów. Pastę, czyli przecier z tamaryndowca stosuje się jako dodatek do wszelkiego rodzaju sosów. W medycynie ludowej okłady z tamaryndowca stosuje się do zbijania gorączki, powszechnie znane jest jego działanie przeczyszczające pomocne w leczeniu zaparć. Zmielone włókna będące produktem ubocznym produkcji pasty stosowane mogą być jako peeling oczyszczający do twarzy. To jeden z sekretów nieskazitelnej cery Tajek.
Składniki
Pasta curry
- 1 mała cebula
- 2 ząbki czosnku
- 2 cm korzenia imbiru
- 1 chili
- 1 łyżka pasty z tamaryndowca lub powideł śliwkowych
- kilka kropel oleju sezamowego (z prażonych ziaren)
- 1 łyżka oleju
- 2 łyżki sosu sojowego
- 1 łyżka miodu
- 1 łyżeczka octu winnego lub soku z cytryny
- 1 łyżeczka mielonego kuminu
- 1 łyżeczka mielonych nasion kolendry
- 1 łyżeczka słodkiej papryki
- 1/2 łyżeczki kurkumy
- 1/4 łyżeczki garam masali lub innej mocno korzennej mieszanki przypraw (np. 5 smaków)
- 1 łyżeczka soli
- garść natki kolendry lub pietruszki
Chamski ryż
- 2 łyżki oleju kokosowego
- 3 szklanki warzyw pokrojonych w zapałkę*
- pasta curry
- 3 szklanki ugotowanego ryżu**
- 1 szklanka bulionu
- posiekany szczypior i ulubiony sos chili do podania
* Najczęściej używamy zestawu: 1 szklanka marchewki, 1 szklanka cukinii, ½ szklanki mrożonej fasolki szparagowej, ½ szklanki mrożonego zielonego groszku. Śmiało można używać gotowej mrożonej mieszanki do dań azjatyckich / na patelnię lub wykorzystać warzywa z bulionu. Można też dodać tofu lub tempeh.
** Najlepszy jest ryż, który przeleżał noc w lodówce, jeżeli zalegają Wam w lodówce różne odmiany i kolory ugotowanego ryżu to śmiało możecie je wymieszać.
Sposób przyrządzania
- Wszystkie składniki pasty umieścić w blenderze i zmiksować.
- W woku lub na patelni z grubym dnem rozgrzać olej kokosowy.
- Na mocno rozgrzaną patelnię dodawać warzywa w kolejności od najtwardszego, wymagającego najdłuższej obróbki cieplnej do najbardziej delikatnego. Na końcu dodajemy już ugotowane warzywa – z bulionu albo innych kuchennych pozostałości. W naszym przypadku zaczynamy od tofu, które lekko rumienimy, potem dodajemy marchewkę, smażymy chwilę ciągle mieszając, dodajemy 2 łyżki bulionu i smażymy dalej mieszając, gdy bulion odparuje dodajemy fasolkę i groszek, smażymy mieszając co chwilę i znów w międzyczasie dodajemy 2 łyżki bulionu, potem dodajemy cukinię i dalej smażymy i mieszamy, podlewając 2 łyżkami bulionu. Wszystko to trwa dosłownie 5 minut.
Warzywa i tofu przed dodaniem pasty curry
- Gdy warzywa są już prawie gotowe dodajemy pastę i smażymy wszystko dokładnie mieszając, aż pasta straci swój surowy zapach. W międzyczasie znów dodajemy dwie łyżki bulionu.
- Na koniec dodajemy ryż, dokładnie wszystko mieszamy i podlewamy pozostałą połową szklanki bulionu. Smażymy ciągle mieszając aż ryż będzie ciepły.
Chamski ryż na patelni
Chamski ryż podajemy posypany posiekanym szczypiorem z ulubionym sosem chili. W Azji częstym towarzyszem smażonego ryżu są jajka – na twardo, sadzone lub pod postacią omletu.
